Naast gezaagde balken of planken wordt ook vaak verlijmd hout toegepast. De grote voordelen van verlijmen is dat de afmetingen van het eindproduct niet gelimiteerd worden door de boomafmeting en dat de onregelmatige structuur en eigenschappen van het natuurproduct optimaal worden ingezet. Zo kunnen ook de delen van de boom met mindere eigenschappen in fineer verwerkt worden, waardoor weinig afval ontstaat. Het lijmen van houtfineer tot multiplex werd door de oude Egyptenaren en Chinezen al voor het begin van onze jaartelling toegepast. Ontwikkelingen in de techniek van het maken van de fineer, zorgden voor een toename in het aantal toepassingen. Tegenwoordig worden bomen grotendeels geautomatiseerd geschild.

Het verlijmen van planken tot gelamineerde liggers of spanten gebeurt in Nederlands sinds 1920. Toen door de Nederlandse Maatschappij voor Houtconstructies. Kleinere stukken hout, lamellen genoemd, worden samengesteld en er kunnen extra lamellen gelijmd worden daar waar de krachten het grootste zijn. Bij gelamineerd hout (Engels: Glued Laminated timber – GL) hebben de lamellen dezelfde vezelrichting wat ideaal is voor balken. Steeds vaker wordt nu kruislings verlijmd hout (Engels: Cross Laminated Timber – CLT) toegepast voor vloeren. Zoals de naam het zegt worden lamellen nu gelijmd met een vezelrichting die per laag 90 graden gedraaid is. Doorgaans wordt naaldhout gebruikt vanwege de beschikbaarheid en groeisnelheid voor de lamellen, maar loofhout is ook mogelijk. Zo is voor een tijdelijk paviljoen genaamd de Smile in Londen Braziliaans rozenhout (EN: Tulipwood) toegepast. Deze houtsoort kan al na 40 jaar geoogst worden en is veel sterker dan standaard naaldhout. Het heeft bovendien een lage dichtheid waardoor het licht van gewicht is en eenvoudig te drogen en te bewerken is. In de Verenigde Staten is er bovendien een overschot aan rozenhout dat voor CLT gebruikt kan worden.

Lijm heeft maar een klein volume aandeel van het totaal in verlijmd hout (minder dan 1% bij CLT), maar de duurzaamheid hiervan is nog steeds relevant. Standaard worden lijmen met formaldehyde toegepast. Echter, deze zijn slecht voor mens en milieu, ook al zijn ze na verwerking door de lage concentraties en binding aan het hout geen gevaar. Opkomend zijn de milieuvriendelijke lijmen, zonder formaldehyde, en het liefste bio-based, zodat ze net zoals het hout van hernieuwbare grondstoffen gemaakt worden.

Bronnen:

Bouwwereld (2004) Gelamineerde liggers lijken tijdloos – Nemaho past in 1920 eerste spanten toe.

A. Lawrence, I. Abeysekera, E. Clark (2016) The Smile: The first large scale use of hardwood CLT.

Nakos, et. al. (2016) Environmentally-friendly adhesives for wood products used in construction applications.